Vì sao công ty suất ăn cần được kiểm định định kỳ?

Trong bối cảnh hàng triệu người lao động, học sinh, sinh viên, bệnh nhân tại Việt Nam đang sử dụng bữa ăn tập thể hàng ngày, chất lượng và an toàn của suất ăn công nghiệp trở thành vấn đề sống còn. Mỗi công ty suất ăn không chỉ cung cấp dinh dưỡng mà còn gánh trên vai trách nhiệm bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Một sai sót nhỏ trong khâu vệ sinh hay bảo quản thực phẩm có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như ngộ độc tập thể, ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp và niềm tin xã hội.

Chính vì vậy, việc kiểm định định kỳ các công ty suất ăn là yêu cầu bắt buộc và cần thiết, nhằm đảm bảo rằng mỗi bữa ăn đến tay người dùng đều đạt chuẩn an toàn, hợp vệ sinh và giàu dinh dưỡng.

Tại sao kiểm định định kỳ lại quan trọng đối với công ty suất ăn?

Trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống, “an toàn” không chỉ là cam kết mà còn là bằng chứng được chứng nhận thông qua quá trình kiểm định. Kiểm định định kỳ giúp đánh giá toàn diện từ nguồn nguyên liệu, quy trình chế biến, điều kiện vệ sinh nhà xưởng cho đến năng lực đội ngũ nhân sự. Theo các chuyên gia an toàn thực phẩm, nếu không có cơ chế giám sát thường xuyên, nguy cơ vi phạm quy chuẩn sẽ tăng cao. Một số công ty vì muốn giảm chi phí có thể cắt giảm quy trình kiểm soát chất lượng, dẫn đến rủi ro nghiêm trọng.

Ví dụ, vào năm 2023, tại một khu công nghiệp lớn ở phía Nam, hàng trăm công nhân phải nhập viện do ngộ độc thực phẩm sau bữa ăn trưa. Kết quả điều tra cho thấy đơn vị cung cấp suất ăn không tuân thủ đúng quy trình bảo quản thực phẩm, đặc biệt trong khâu vận chuyển và lưu trữ. Nếu đơn vị này được kiểm định và nhắc nhở sớm hơn, sự cố hoàn toàn có thể tránh được. Đây là minh chứng rõ ràng cho tầm quan trọng của kiểm định định kỳ trong việc ngăn chặn nguy cơ ngay từ gốc.

Kiểm định định kỳ bao gồm những hạng mục nào?

Quá trình kiểm định không chỉ đơn thuần là kiểm tra một vài giấy tờ, mà là một hệ thống giám sát toàn diện. Một công ty suất ăn cần trải qua các bước đánh giá sau:

1. Kiểm định nguyên liệu đầu vào
   Thực phẩm tươi sống, rau củ, thịt cá phải có nguồn gốc rõ ràng, giấy chứng nhận an toàn. Cơ quan kiểm định sẽ lấy mẫu ngẫu nhiên để xét nghiệm dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng hoặc vi sinh vật gây hại.

2. Đánh giá quy trình chế biến
   Từ khâu sơ chế, nấu chín đến đóng gói, suất ăn cần tuân thủ nguyên tắc 1 chiều, tránh tình trạng lẫn giữa thực phẩm sống và chín. Nhiệt độ nấu, thời gian bảo quản, dụng cụ chế biến đều phải đạt chuẩn.

3. Kiểm tra cơ sở vật chất
   Nhà bếp, kho lạnh, khu vực lưu trữ phải được vệ sinh thường xuyên, có hệ thống kiểm soát côn trùng và đảm bảo điều kiện thông gió. Chỉ cần một sai sót nhỏ như vết nứt trên sàn nhà cũng có thể trở thành ổ chứa vi khuẩn.

4. Đánh giá nhân sự và quy trình quản lý
   Nhân viên bếp phải được khám sức khỏe định kỳ, tập huấn về an toàn thực phẩm. Ngoài ra, công ty cần có quy trình quản lý chất lượng rõ ràng, có nhật ký theo dõi lưu mẫu thực phẩm.

5. Lưu mẫu và kiểm nghiệm suất ăn thành phẩm
   Mỗi suất ăn phải được lưu mẫu ít nhất 24–48 giờ để đối chiếu trong trường hợp xảy ra sự cố. Mẫu được gửi đi kiểm nghiệm để đánh giá tiêu chuẩn vi sinh và dinh dưỡng.

Lợi ích của việc kiểm định định kỳ

Kiểm định định kỳ mang lại lợi ích cho cả ba bên: doanh nghiệp, khách hàng và xã hội.

• Đối với doanh nghiệp: Giúp củng cố uy tín, xây dựng niềm tin với đối tác, đồng thời giảm thiểu rủi ro pháp lý. Một công ty được chứng nhận an toàn thực phẩm sẽ có lợi thế cạnh tranh rõ rệt so với đối thủ.

• Đối với khách hàng: Người lao động, học sinh hay bệnh nhân được sử dụng bữa ăn an toàn, đảm bảo sức khỏe và năng suất học tập, làm việc.

• Đối với xã hội: Giảm thiểu nguy cơ bùng phát ngộ độc thực phẩm hàng loạt, tiết kiệm chi phí y tế và bảo vệ hình ảnh ngành công nghiệp suất ăn.

Theo phân tích của Hiệp hội An toàn Thực phẩm Việt Nam, mỗi đồng chi phí bỏ ra cho kiểm định sẽ giúp tiết kiệm từ 5 đến 10 đồng chi phí xử lý sự cố về sau. Đây là con số cho thấy tính hiệu quả về mặt kinh tế của hoạt động kiểm định.

Rủi ro nếu công ty suất ăn không được kiểm định định kỳ

Một số đơn vị vẫn cho rằng kiểm định định kỳ là thủ tục tốn kém, không mang lại giá trị tức thời. Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh quan điểm này là sai lầm. Khi không được kiểm định, công ty có thể đối mặt với những rủi ro sau:

• Nguy cơ ngộ độc tập thể: Một ca ngộ độc hàng loạt không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe con người mà còn kéo theo thiệt hại lớn về uy tín và tài chính.

• Xử phạt hành chính và đình chỉ hoạt động: Theo Nghị định 115/2018/NĐ-CP, vi phạm quy định về an toàn thực phẩm có thể bị phạt tới hàng trăm triệu đồng, thậm chí bị đình chỉ hoạt động.

• Mất niềm tin đối tác: Một doanh nghiệp từng xảy ra sự cố sẽ khó lấy lại niềm tin từ khách hàng. Đặc biệt, trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, uy tín là yếu tố then chốt.

• Ảnh hưởng lâu dài đến thương hiệu: Dù có thể khắc phục về pháp lý, nhưng hình ảnh tiêu cực về sự cố an toàn thực phẩm sẽ tồn tại rất lâu trong tâm trí khách hàng.

Chuyên gia nói gì về vai trò của kiểm định?

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia về công nghệ thực phẩm, việc kiểm định định kỳ giống như “lá chắn” giúp doanh nghiệp tự bảo vệ mình. Ông nhấn mạnh rằng, thay vì coi kiểm định là gánh nặng, các công ty nên xem đó là cơ hội để cải tiến chất lượng dịch vụ. “Một doanh nghiệp có hệ thống kiểm soát chất lượng chặt chẽ sẽ không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp lý mà còn dễ dàng mở rộng hợp đồng, đặc biệt với những đối tác quốc tế vốn rất khắt khe về an toàn thực phẩm,” ông phân tích.

Trong khi đó, đại diện Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) khẳng định, kiểm định định kỳ là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Một khi xảy ra sự cố, dù doanh nghiệp có bồi thường thế nào cũng không thể xóa bỏ được thiệt hại về sức khỏe và tinh thần cho người tiêu dùng.

Doanh nghiệp cần làm gì để chủ động trong kiểm định?

Thay vì đợi đến khi cơ quan chức năng yêu cầu, các công ty suất ăn nên chủ động thực hiện kiểm định nội bộ theo chu kỳ. Một số giải pháp thực tế bao gồm:

• Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 22000 hoặc HACCP.

• Định kỳ lấy mẫu nguyên liệu và thành phẩm gửi đi kiểm nghiệm độc lập.

• Tổ chức đào tạo nội bộ về an toàn thực phẩm cho nhân viên bếp.

• Ký kết hợp đồng dài hạn với nhà cung cấp nguyên liệu uy tín, có chứng nhận chất lượng.

• Lưu trữ hồ sơ kiểm định, giấy chứng nhận để dễ dàng minh bạch khi có kiểm tra.

Cách làm này không chỉ giúp công ty vượt qua kỳ kiểm định chính thức dễ dàng hơn mà còn nâng cao tính chuyên nghiệp, tạo niềm tin cho khách hàng.

Trong một thị trường mà mỗi ngày có hàng triệu suất ăn được phục vụ, vai trò của kiểm định định kỳ trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Đây không chỉ là quy định pháp lý mà còn là công cụ để doanh nghiệp tự bảo vệ mình và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Một công ty suất ăn muốn phát triển bền vững không thể bỏ qua kiểm định định kỳ, bởi đó chính là nền tảng của sự tin cậy và uy tín. Trong tương lai, khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe, những doanh nghiệp đầu tư nghiêm túc vào kiểm định và chất lượng chắc chắn sẽ là những người chiến thắng trên thị trường.