Công tác phòng cháy chữa cháy trong bếp công nghiệp

Trong các nhà máy, trường học, khu công nghiệp hay bệnh viện, bếp ăn tập thể là nơi vận hành liên tục, sử dụng nhiều thiết bị nhiệt và tiêu thụ lượng lớn nhiên liệu mỗi ngày. Điều này khiến khu bếp trở thành một trong những khu vực tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao nhất. Nhiều vụ cháy dây chuyền trên toàn quốc đều bắt nguồn từ những nguyên nhân tưởng chừng đơn giản như dầu mỡ bắt lửa, chập điện thiết bị hoặc tàn lửa từ bếp gas.

Công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) trong bếp công nghiệp vì vậy không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là yếu tố sống còn liên quan trực tiếp tới an toàn tính mạng công nhân và uy tín doanh nghiệp. Bài viết dưới đây phân tích toàn diện về chiến lược PCCC trong bếp công nghiệp, từ nhận diện rủi ro, xây dựng quy trình, chuẩn hóa thiết bị đến đào tạo nhân sự – tất cả dưới góc nhìn thực tiễn và theo phong cách báo chí điều tra chuyên sâu.

1. Nhận diện các nguy cơ cháy nổ trong bếp công nghiệp và bài học từ những vụ việc thực tế

Trong các khu bếp công nghiệp phục vụ từ vài nghìn đến hàng chục nghìn suất ăn mỗi ngày, nguy cơ cháy nổ xuất hiện ở hầu hết các công đoạn vận hành. Thiết bị đun nấu công suất lớn làm tăng nhiệt độ môi trường; dầu mỡ tích tụ lâu ngày trên chụp hút hoặc xoong chảo dễ bắt lửa; hệ thống dây điện chịu tải cao liên tục; các bình gas, đường ống gas trung tâm hoặc van khóa hoạt động nhanh, liên tục có thể gây rò rỉ mà nhân viên không nhận ra ngay lập tức. Một số sự cố còn bắt nguồn từ thao tác sai quy trình như bật bếp khi chưa kiểm tra mùi gas, chiên nấu không kiểm soát nhiệt độ hoặc đặt khăn lau quá gần nguồn lửa.

Thực tế đã ghi nhận nhiều vụ cháy lớn khởi phát chỉ trong vài giây. Cách đây không lâu, tại một khu công nghiệp phía Nam, một vụ cháy bếp ăn tập thể đã gây thiệt hại lớn về tài sản khi dầu ăn trong chảo chiên 50 lít bốc cháy do nhiệt độ vượt ngưỡng an toàn. Nhân viên hoảng loạn dội nước vào chảo khiến ngọn lửa bùng lên mạnh hơn và lan sang hệ thống hút khói chứa dầu mỡ lâu ngày chưa được vệ sinh. Vụ việc buộc nhà máy phải dừng sản xuất hai ngày, ảnh hưởng tiến độ đơn hàng và gây gián đoạn hoạt động.

Một ví dụ khác là vụ cháy tại bếp trường học ở miền Trung do rò rỉ gas từ ống dẫn bị chuột cắn. Nhân viên mở bếp đúng lúc khí gas đã tích tụ đủ để tạo thành đám cháy mạnh. May mắn đội PCCC cơ sở đã sử dụng bình CO₂ kịp thời, ngăn ngọn lửa lan sang khu vực nấu nướng. Hai sự cố điển hình này cho thấy việc thiếu kiểm tra định kỳ, nhận diện nguy cơ và tuân thủ quy trình là nguyên nhân cốt lõi.

Nhận diện rủi ro rõ ràng, cụ thể giúp doanh nghiệp hiểu rằng công tác PCCC không phải là “thủ tục cho có” mà là hệ thống quản trị rủi ro nghiêm ngặt cần xây dựng ngay từ đầu. Đây cũng là cơ sở để thiết lập các quy trình xử lý phù hợp với từng mô hình bếp, từ bếp gas công nghiệp, bếp điện, bếp chiên nhúng, lò nướng, đến các khu vực sơ chế, kho lạnh và khu rửa.

2. Xây dựng quy trình PCCC trong bếp công nghiệp theo chuẩn quốc tế: Chuẩn hóa từ vận hành đến giám sát

Để kiểm soát toàn diện nguy cơ cháy nổ, bếp công nghiệp cần có bộ quy trình PCCC chi tiết và phù hợp với đặc thù vận hành. Một quy trình chuẩn gồm phân tích rủi ro, kiểm soát thiết bị, quy định thao tác nấu nướng, hướng dẫn vệ sinh, hướng dẫn phản ứng khi có sự cố và cơ chế giám sát định kỳ. Hệ thống này phải được cập nhật liên tục dựa trên thực tế vận hành.

Trước hết là quy trình trước giờ nấu. Nhân viên phải kiểm tra mùi gas, áp suất bình gas, hệ thống van khóa, bếp đun, dây dẫn điện, chụp hút và quạt hút. Vệ sinh dầu mỡ trên bề mặt thiết bị không chỉ để đảm bảo an toàn thực phẩm mà còn giảm nguy cơ lửa lan nhanh. Quy trình cho phép nhân viên ghi lại theo checklist, giúp chủ bếp dễ dàng giám sát và đánh giá mức độ tuân thủ.

Trong khi nấu, quy định phải đảm bảo không để dầu ăn quá nóng, không sử dụng khăn lau dễ cháy gần bếp và không vận hành nhiều thiết bị điện cùng lúc vượt quá tải hệ thống. Một số doanh nghiệp tiên tiến còn lắp đặt cảm biến nhiệt tự động tắt bếp khi vượt ngưỡng an toàn.

Sau giờ nấu, quy trình PCCC tập trung vào việc tắt nguồn, khóa gas trung tâm, vệ sinh chụp hút, lau sạch dầu mỡ, kiểm tra thiết bị điện và lưu thông khí. Đối với bếp công nghiệp quy mô lớn như trong các nhà máy sản xuất linh kiện điện tử, việc kiểm tra sau giờ nấu được giám sát bằng camera và báo cáo tự động.

Một ví dụ điển hình là mô hình bếp an toàn của một công ty suất ăn tại Khu Công Nghệ Cao TP.HCM. Đơn vị này xây dựng quy trình 12 bước cho mỗi ca nấu, từ kiểm tra van gas, chạy thử quạt hút, điều chỉnh nhiệt độ dầu chiên, đến theo dõi hệ thống tường lửa tự động. Mọi sai lệch đều được cảnh báo trên màn hình điều khiển. Nhờ quy trình thống nhất, doanh nghiệp không ghi nhận bất kỳ sự cố cháy lớn nào trong suốt 5 năm vận hành.

Quy trình PCCC chuẩn không chỉ giúp ngăn ngừa rủi ro mà còn nâng cao chất lượng quản trị bếp, tăng hiệu suất làm việc và xây dựng hình ảnh doanh nghiệp chuyên nghiệp, đặc biệt trong những ngành yêu cầu an toàn nghiêm ngặt như F&B, suất ăn công nghiệp và bếp trường học.

3. Đầu tư thiết bị PCCC chuyên dụng cho bếp công nghiệp: Hệ thống dập lửa tự động, bình chữa cháy và giải pháp công nghệ

Trang bị đầy đủ và đúng loại thiết bị PCCC là yêu cầu bắt buộc đối với mọi bếp công nghiệp, tuy nhiên thực tế nhiều đơn vị vẫn chưa đầu tư đúng mức. Với các bếp sử dụng dầu mỡ, bình chữa cháy dạng bột không phải lúc nào cũng phù hợp vì dễ làm bắn tung dầu, khiến đám cháy lan rộng. Thay vào đó, bình CO₂ hoặc bình bọt Foam được đánh giá là phù hợp hơn, giúp dập lửa nhanh mà không ảnh hưởng đến khu vực xung quanh.

Đối với các khu bếp lớn, hệ thống dập lửa tự động (Ansul hoặc tương đương) là giải pháp cần thiết. Hệ thống này được lắp tại khu hút mùi và khu vực đun nấu, sử dụng cảm biến nhiệt để tự phun hóa chất dập lửa ngay khi nhiệt độ vượt ngưỡng. Đây là công nghệ giúp hạn chế thiệt hại trong nhiều vụ cháy lớn tại các trung tâm thương mại và bếp khách sạn 5 sao.

Song song đó, các thiết bị cảnh báo khí gas rò rỉ được lắp đặt để phát hiện nồng độ gas tăng đột biến và tự động ngắt van gas trung tâm. Một doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ tại Bình Dương từng tránh được thảm họa nhờ hệ thống này. Khi nồng độ gas tăng cao bất thường lúc 3 giờ sáng, hệ thống lập tức phát tín hiệu, khóa van và gửi cảnh báo về điện thoại của quản lý. Nhờ vậy, bộ phận bảo trì kịp thời kiểm tra, tránh nguy cơ phát nổ.

Ngoài ra, thảm chống cháy, tủ điện chống nước, dây dẫn chịu nhiệt, quạt hút chống cháy và công tắc tự động tắt nguồn khi quá tải là những hạng mục bắt buộc cho bếp đạt chuẩn. Đầu tư ban đầu có thể tăng chi phí nhưng là khoản đầu tư “bảo hiểm tài sản” mang lại lợi ích lâu dài.

Trong bối cảnh chuyển đổi số, nhiều công ty cung cấp suất ăn công nghiệp đã ứng dụng phần mềm kiểm soát PCCC, cho phép quản lý theo dõi tình trạng thiết bị, nhận báo cáo tự động và cảnh báo sự cố từ xa. Đây là xu hướng giúp bếp công nghiệp vận hành minh bạch và an toàn hơn bao giờ hết.

4. Đào tạo nhân sự và diễn tập PCCC: “Nhân tố vàng” quyết định hiệu quả phòng cháy trong bếp công nghiệp

Dù trang bị thiết bị hiện đại đến đâu, yếu tố con người vẫn đóng vai trò quyết định. Nhân viên bếp là những người tiếp xúc trực tiếp với nguồn nhiệt, dầu mỡ và thiết bị điện mỗi ngày, do đó họ phải được đào tạo bài bản về PCCC. Nhiều doanh nghiệp mắc sai lầm lớn khi nghĩ rằng PCCC chỉ là trách nhiệm của phòng an toàn hoặc đội cứu hộ nội bộ. Thực tế, nhân viên bếp là người đầu tiên phát hiện và có thể dập lửa ngay từ đầu – thời điểm vàng giúp ngăn ngọn lửa lan nhanh.

Chương trình đào tạo PCCC cho nhân viên bếp cần bao gồm cách nhận diện nguy cơ, cách xử lý khi có cháy dầu mỡ, kỹ năng dùng bình chữa cháy, quy trình thoát hiểm và cách báo động. Đặc biệt, phải hướng dẫn rõ tuyệt đối không được dội nước vào chảo dầu đang cháy – sai lầm rất phổ biến gây cháy lan nhanh. Bên cạnh đó, nhân viên cần hiểu rõ quy định 5S để duy trì môi trường bếp sạch, gọn gàng và giảm nguy cơ bắt lửa.

Diễn tập định kỳ là hoạt động không thể thiếu. Một công ty suất ăn tại Bắc Ninh từng tổ chức diễn tập giả định đám cháy bắt nguồn từ chảo dầu. Trong vòng 2 phút, nhóm nhân viên đã biết cách tắt nguồn nhiệt, dùng nắp kim loại đậy chảo và phun CO₂ đúng kỹ thuật. Những buổi diễn tập thực tế như vậy giúp nhân viên phản xạ nhanh, không hoảng loạn và xử lý sự cố theo quy trình chuẩn.

Hơn thế nữa, xây dựng văn hóa an toàn trong bếp giúp mọi thành viên chủ động bảo vệ bản thân và đồng nghiệp. Mỗi nhân viên đều có quyền báo cáo rủi ro, đề xuất thay đổi hoặc yêu cầu bảo trì thiết bị khi phát hiện dấu hiệu bất thường.

Kết quả cho thấy, những doanh nghiệp có mô hình đào tạo PCCC bài bản thường ghi nhận tần suất sự cố thấp hơn 70% so với những đơn vị đào tạo theo kiểu hình thức. Điều này khẳng định rằng đầu tư vào con người chính là nền tảng của mọi chiến lược PCCC bền vững.

Công tác phòng cháy chữa cháy trong bếp công nghiệp không chỉ là yêu cầu pháp luật mà còn là nhiệm vụ cốt lõi bảo vệ tài sản, sức khỏe và uy tín doanh nghiệp. Từ nhận diện rủi ro, xây dựng quy trình, đầu tư thiết bị đến đào tạo nhân sự, mỗi hoạt động đều góp phần tạo nên một hệ thống an toàn toàn diện. Trong bối cảnh các nhà máy và khu công nghiệp ngày càng cung cấp hàng chục nghìn suất ăn mỗi ngày, một hệ thống bếp an toàn và đạt chuẩn PCCC không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại mà còn là tiêu chí quan trọng để doanh nghiệp phát triển bền vững trong dài hạn. Nếu được triển khai đúng cách, công tác PCCC sẽ trở thành “lá chắn vô hình” nhưng vô cùng mạnh mẽ, bảo vệ mọi hoạt động của bếp công nghiệp trong suốt quá trình vận hành.

Haseca - Dịch vụ suất ăn  hàng đầu Việt Nam

Haseca - Công ty cổ phần Dịch vụ Hà Thành, trải qua 10 năm xây dựng và phát triển, Haseca đã vươn lên trở thành nhà cung cấp suất ăn uy tín hàng đầu Việt Nam. Mỗi năm nhà thầu bếp ăn Haseca lại cung cứng hàng triệu bữa ăn Ngon - Sạch - An toàn - Chất lượng khắp cả nước. Với quy trình làm việc chuyên nghiệp, hiệu quả, cùng sự cầu thị, không ngừng cải tiến, hoàn thiện dịch vụ, bếp ăn tập thể Haseca đã chinh phục và giữ vững niềm tin của nhiều khách hàng khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, EU, Đài Loan, Trung Quốc,...

HASECA hiện là một trong những đơn vị tiên phong trong ngành suất ăn công nghiệp tại Việt Nam, với quy mô và tiêu chuẩn vận hành được chứng minh qua hàng nghìn khách hàng trên toàn quốc.

Quy mô & Năng lực vận hành

• 200.000 suất ăn/ngày

• 120+ bếp vận hành toàn quốc

• 2.300+ nhân sự đào tạo chuyên nghiệp

Nhờ đó, HASECA đảm bảo ổn định, liên tục và chính xác theo từng ca sản xuất, kể cả doanh nghiệp 3 ca/ngày.

Giá trị khác biệt của HASECA

Mức giá linh hoạt

Từ 30.000 – 60.000 VNĐ/suất, tùy quy mô và yêu cầu, đảm bảo tối ưu chi phí – giữ chất lượng ổn định lâu dài.

Ví dụ thực tế: Ford Việt Nam đã hợp tác cùng HASECA tại nhà máy Hải Dương từ 2019. Sau khi thay đổi nhà thầu, các chỉ số cải thiện gồm:

• Tỷ lệ hài lòng bữa ăn tăng 22%

• Tỷ lệ nghỉ ca vì mệt mỏi hoặc đau bao tử giảm 47%

• Năng suất dây chuyền lắp ráp tăng 6–9%

• Bữa ăn tốt tạo hiệu suất thật.

Hiện nay, bếp ăn công nghiệp Haseca có thể đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng, cụ thể như: cá nhân hóa thực đơn theo yêu cầu, xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp với từng ngành nghề, đặc điểm công việc của khách hàng. Toàn bộ quá trình xây dựng thực đơn, cân đối chế độ dinh dưỡng được triển khai bởi đội ngũ dinh dưỡng viên chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản về dinh dưỡng suất ăn công nghiệp.

Trong hoạt động kinh doanh suất ăn công nghiệp, Haseca không chỉ tiên phong ở quá trình chuyên nghiệp hóa, tuân thủ nghiêm ngặt quy trình chế biến, vệ sinh an toàn thực phẩm, an toàn lao động mà còn có nhiều nỗ lực trong việc thực hiện các chính sách xã hội, tích cực hỗ trợ học tập, giải quyết việc làm cho các bạn sinh viên mới ra trường, người lao động trung niên.

Ngoài ra, HappySpoon cũng là thương hiệu trực thuộc Hà Thành, tập trung vào lĩnh vực suất ăn học đường. Với định hướng cung cấp những bữa ăn đủ chất, ngon miệng và đảm bảo vệ sinh cho học sinh, HappySpoon chú trọng xây dựng thực đơn khoa học, phù hợp từng độ tuổi và nhu cầu dinh dưỡng của suất ăn bán trú. Thương hiệu này không chỉ mang đến giải pháp tối ưu cho các trường học trong việc quản lý bữa ăn, mà còn đồng hành cùng phụ huynh trong việc chăm lo sức khỏe cho thế hệ trẻ, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

Bạn đang cần một đơn vị cung ứng suất ăn công nghiệp uy tín hàng đầu Việt Nam. Hãy đến với Haseca bạn sẽ cảm nhận được dịch vụ chất lượng cao, trách nhiệm và sự tự tần tình từ mỗi cá nhân chúng tôi. Với phương châm "Ngon sạch từ tâm", nhà cung ứng suất ăn công nghiệp Haseca rất mong muốn nhận được sự hợp tác, đồng hành của bạn.

• CHI NHÁNH
  Tầng 2, toà ThePride, La Khê, Hà Đông, Hà Nội
  0966 816 002 - 0966 741 866